Kedilerde Stres Nasıl Anlaşılır?

Kedilerde Stres Nedenleri Nelerdir?

Kedilerde stres kaynakları birden fazla sebepten olabilir. Kediler özellikle yaşam alanlarındaki rutinlerin bozulmasından hoşlanmazlar. Fakat bir noktada kedilerde stres durumu fizyolojik sebeplerden kaynaklanıyor da olabilir. Tekrarlayan ağrılı rahatsızlıklar kedilerde stres düzeyini yükseltebilir. Ayrıca toksik dış etkenlere maruz kalma (deterjan, parfüm vb. ürünler, gıda zehirlenmesi gibi içsel ve dışsal etkileşimler) ya da sinir sistemini etkileyen bulaşıcı bir hastalığa yakalanma kedilerde stres nedenleri arasında yer alır.

Ayrıca psikolojik sebeplerle de kedilerde stres düzeyi yükselebilir ve tekrarlanan davranış örüntüleri ile dışsal olarak görünür hale gelebilir. Travmatik bir deneyim ile karşılaşma, kötü muamele, ihmal edilme, yetersiz bakım ve beslenme, aşırı yüksek ses, gürültülü ortamlarda bulunma gibi durumlar psikolojik olarak kedileri olumsuz etkileyerek stres kaynağı haline gelebilir.

Rutinlerine düşkün olan kediler eve yeni birinin gelmesi ya da evden birinin uzun süreli olarak ayrılmasından kaynaklı stres yaşayabilirler. Bunun yanında eşyaların yerlerinin değiştirilmesi, mama değişikliği, yaşam alanı değişikliği gibi durumlar da kedilerde stres tetikleyicisidir. Aynı şekilde ayrılık anksiyetesi olarak bilinen ve kedilerin stres kaynaklı hastalıklara sıklıkla yakalanmasına sebep olan stres türü uzun süre yalnız kalan ya da daha önce terk edilmiş kedilerde sıklıkla görülen stres türlerindendir. Son olarak yaşlılık kaynaklı hafıza problemleri ve hastalıklar da kedilerde stres görülmesine sebep olan durumlar arasında yer alır.

Kedilerde Stres Belirtileri Nelerdir?

Kedilerde gözlemlenen akut stres ve kronik stres olmak üzere iki tür stres tepkisi bulunur. Akut stres anlık olaylardan kaynaklanan ve kolay tespit edilebilen stres türüyken; kronik stres uzun dönemlere yayılarak davranış bozuklukları meydana getiren bir stres türüdür. Akut stres, kulaklarda geriye dönme ve gergin baş, genişlemiş göz bebekleri, sırtında ya da deride dalgalanma, kabarma ve sık sık burnu yalama gibi tepkiler ile tespit edilebilen anlık stres kaynaklarından dolayı meydana gelen stres türüdür.

Kedilerde kronik stres belirtileri ise aşağıdaki gibi sıralanabilir. Bu noktada kedilerin bakımlarına, gündelik davranış ve alışkanlıklarına dikkat etmeniz gerekir. Kedinizin rutin davranış ve alışkanlıkları dışında aşağıdaki durum ve davranışlardan herhangi birini gözlemlemeniz kedinizde stres bozukluğu durumu olduğunun göstergesidir:

• Kum kabını kullanmama
• Titreme
• Saptırılmış saldırganlık
• İçe kapanma ve saklanma
• Daha az aktif olma
• Burun ve göz akıntısı ya da kedi gribi
• Gıda dışı ürünleri yemek (plastik, kağıt, kumaş vb.)
• Evden kaçmaya çalışma
• İshal
• İştah kaybı veya azalması
• Normalden fazla yer değiştirme davranışı
• Kilo kaybı
• Aşırı miyavlama
• Sık kafa sallama
• Abartılı yutkunma
• Aşırı temizlenme (yalanma) sonucu yaralar ve lezyon
• Artan bağımlılık ve etkileşim ihtiyacı ya da geri çekilme davranışı (kedinizin rutin davranışının tam aksi istikamette olan sosyalleşme ya da asosyalleşme)
• Aşırı halsizlik
• Aşırı agresiflik
• Daha önce yapmadığı davranışlarda bulunma (ev içerisine idrar püskürtme, eşyalara ya da ebeveynine zarar verme davranışı gibi)
• Tüy dökülmesi
• Sık çömelme ve kanlı idrar
• Sabit bir şekilde uzun süre aynı noktayı izleme
• Hızlı ve sık tırmalama atakları
• Kararsız davranışlar
• Yün çiğneme (Pika)

Kedilerde Stres Nasıl Tedavi Edilir?

Öncelikle bir hastalık ya da toksik bir dış etken maruziyetinin tespiti için veteriner hekimlerden destek alınmalıdır. Ağrı ya da tıbbi bir sorun kaynaklı stres davranışları klinik tedavi ile ortadan kaldırılabilir. Aksi bir durumda stres kaynağı psikolojikse veterinerin tavsiye edeceği tedavi ve regülasyon yöntemleri ile stres durumu kontrol altına alınarak iyileşme sağlanabilir. Bu noktada davranış bozuklukları sebebi ile azarlama ve cezadan kaçınılması gerekliliği unutulmamalıdır. Kedilerde stres tedavisi için güvende ve rahat hissetmesi sağlanmalıdır. Stres durumu tedavi edilmez ise kronik hale gelebilir bu da kedinizin bağışıklık sistemini olumsuz yönde etkileyerek kritik hastalıklara zemin hazırlayabilir. Dolayısıyla ailenizin bireyleri olan kedilerde stres kaynaklarına dikkat ve özen göstermek hayat kurtarıcı olabilir.

Ailenizin biricik üyelerinin sağlığı hakkında farklı bilgilere ulaşabilmek için Zümrüt Şaziye’nin blog sayfasına uğrayabilirsiniz. Ayrıca doğa dostu ürünleri inceleyerek sürdürülebilir ürünler ile evinizi renklendirebilirsiniz.